Przejdź do zawartości

Johannes de Grocheo

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Johannes de Grocheo
Data i miejsce urodzenia

ok. 1255
Paryż

Pochodzenie

prawd. normandzkie

Data śmierci

ok. 1320

Gatunki

muzyka poważna, muzyka średniowieczna

Zawód

teoretyk muzyki

Johannes de Grocheo, także Johannes de Grocheio, Jean de Grouchy (ur. ok. 1255 w Paryżu, zm. ok. 1320) – francuski teoretyk muzyki, pochodzący prawdopodobnie z normandzkiej rodziny de Grouchy[1]. Działał w Paryżu ok. 1275[2] lub 1300[1][3], związany z Collegium Sorbonicum[2].

Napisał traktat De musica[a], będący jednym z najważniejszych średniowiecznych zabytków na temat muzyki. Obejmuje on całokształt ówczesnej wiedzy muzycznej i jest dobitnym przykładem wpływu arystotelizmu na średniowieczną teorię muzyki. Johannes de Grocheo twierdził, że przedmiotem muzyki może być jedynie dźwięk uchwytny zmysłowo. Tym samym odrzucał pitagorejsko-platońską koncepcję harmonii sfer. Zachował natomiast pitagorejską teorię proporcji i wynikające z niej interwały, nazywając je pryncypiami muzyki i uznając za materię muzyczną, której muzyk nadaje formę[2].

Wyróżnił 3 rodzaje muzyki i ich formy[2][1]:

Traktat zawiera ponadto elementarne wiadomości na temat skali muzycznej, interwałów i systemu heksachordalnego, a także uwagi dotyczące musica falsa, którą de Grocheo wiązał z formami muzyki świeckiej[2].

Traktat został przekazany w 2 rękopisach: tzw. kodeksie Harley (British Museum w Londynie, Ms Harley 281), spisanym prawdopodobnie w 1300 i kodeksie Darmstadt (Hessische Landesbibliothek w Darmstadzie, Ms 2663), datowanym na lata 1300–1350[2][1].

  1. W literaturze muzykologicznej traktat ten występuje pod różnymi nazwami: De musica (wg słów samego Johannes de Grocheo), Theoria, Ars musicae, Tractatus de musica[2].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d Page 2004 ↓.
  2. a b c d e f g Witkowska-Zaremba 1993 ↓, s. 465-466.
  3. Chodkowski 1995 ↓, s. 409.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Elżbieta Witkowska-Zaremba: Johannes de Grocheo. W: Encyklopedia muzyczna PWM. Elżbieta Dziębowska (red.). Wyd. I. T. 4: HIJ część biograficzna. Kraków: PWM, 1993. ISBN 83-224-0453-0. (pol.).
  • Encyklopedia muzyki. Andrzej Chodkowski (red.). Warszawa: PWN, 1995. ISBN 83-01-11390-1. (pol.).
  • Christopher Page: Grocheio [Grocheo], Johannes de. W: The New Grove Dictionary of Music and Musicians, vol. G. Oxford University Press, 2004. ISBN 978-0-19-517067-2. (ang.).